Ciekawostki z Charakterem #2

Ten post planowałam napisać już na początku miesiąca, ale ostatnio tyle się u mnie dzieje, że brakuje mi czasu na bloga, przez co zaniedbałam mój kącik psychologiczny. W majowym numerze Charakterów było sporo ciekawostek. Podjęte zostały też takie tematy jak problem FOMO (fear of missing out), życie w zgodzie ze swoim ciałem, metody usprawniania pamięci czy nawet życie w związkach poliamorycznych. Przedstawiam Wam kilka wybranych ciekawostek, choć znalazłam ich dużo więcej 😊

 #1

Naukowcy odkryli mechanizm odpowiedzialny za uzależnienie

Zespół badaczy ze Scripps Institute w La Jolla kierowany przez Giordano de Guglielmo odkrył kluczową dla uczucia głodu strukturę w mózgu myszy. Dzięki optogenetyce – technice stosowanej w neurobiologii – naukowcom udało się przedstawić bardzo przekonujące dowody, że „wyłączenie" jednego z jąder w ciele migdałowatym – mózgowym ośrodku emocji  – prowadzi do wygaszenia potrzeby picia alkoholu i symptomów odstawienia u szczurów uzależnionych od alkoholu (laboratoryjnie). Struktura ta to skupisko neuronów wydzielających neuromodulator CNF w jądrze środkowym ciała migdałowatego. Optogenetyka póki co nie może być jednak stosowana u ludzi.

#2 

Pamięć epizodyczna – niezwykła zdolność ludzkiego mózgu

Dzięki pamięci epizodycznej możemy odtwarzać w świadomości, prawie jak w seansie 7D, zdarzenia z naszej przeszłości. Sam fakt integracji zmysłów i emocji podczas przypominania od wielu lat fascynuje naukowców. Zespół profesora Kareema Zaghloula z Duke Uniwersity w USA odkrył szczególny rodzaj aktywności neuronalnej, która być może wspomaga mózg w uzyskaniu tego multimodalnego efektu podczas przypominania. Można było o tym przeczytać też w czasopiśmie „Science". Współpracowali z pacjentami z padaczką, którym bezpośrednio do mózgu wszczepiono siatki z elektrodami w celu zlokalizowania tzw. ognisk padaczkowych. Podczas badania pamięci (w wersji uproszczonej, dotyczącej wyłącznie słów) zespół zaobserwował bardzo szczególny rodzaj oscylacji neuronalnych zwanych dosłownie zmarszczkami o częstotliwości 110 – 200 Hz, które pojawiły się w dwóch kluczowych obszarach dotyczących pamięci – hipokampie i korze mózgowej. Autorzy przypuszczają, że te właśnie „zmarszczki" synchronizują aktywność odległych od siebie obszarów pamięciowych i prowadzą do odtworzenia w świadomości przeszłych wydarzeń.

#3

Naukowcy od lat rywalizują o to jak wcześnie uda się przewiedzieć, co zrobi mózg, zanim uświadomi sobie decyzję.

Ta rywalizacja rozpoczęła się w latach 80. od eksperymentów Benjamina Liberta. Wykrył on, że niezauważalna zmiana w sygnale EEG poprzedza o jedną sekundę wystąpienie świadomej, spontanicznej intencji wykonania ruchu. Potem przyszedł czas badań rezonansem fMRi (funkcjonalny rezonans magnetyczny). John – Dylan Haynes pokazał, że jest w stanie przewidzieć świadomą decyzję 7 sekund przed jej uświadomieniem. Po 2011 roku poprawił swój wynik do 10 sekund. Teraz jednak pierwszeństwo przypadło Joelowi Pearsonowi i Rogerowi Koenig – Robertowi z New South Wales University w Australii. Dzięki użyciu fMRI udało im się podnieść poprzeczkę do 11 sekund. Podczas badania uczestnicy przez kilkanaście sekund oglądali dwa obrazy złożone z prążków o różnych kolorach i nachyleniu. Następnie w myślach wybierali jeden z nich i przypominali go sobie w wyobraźni. Dzięki komputerowej analizie statystycznej sygnałów fMRI z obszarów wzrokowych, czołowych i przedkorowych badaczom udało się przewidzieć, który z obrazków wybiorą do wyobrażenia sobie uczestnicy eksperymentu – jeszcze w czasie oglądania obrazków, na 11 sekund przed momentem świadomej decyzji sygnalizowanej naciśnięciem przycisku.

 #4

Zidentyfikowano już 30 genów związanych ze schizofrenią

Naukowcy wykazali także, które zmiany patologiczne w mózgu oraz nieprawidłowości behawioralne są przez te geny wywoływane. Przeanalizowali łącznie 132 geny podejrzane i związek ze schizofrenią i wyłonili 30, które powodują, że mózg osoby chorej i sama osoba nie funkcjonuje prawidłowo. Jednym z wyróżnionych genów jest gen kodujący czynnik transkrypcyjny znf536, który kontroluje rozwój przedmózgowia – rejonu wpływającego na nasze zachowania społeczne czy przetwarzanie stresu. Schizofrenia to choroba z grupy psychoz, która powoduje, że chory ma zaburzony odbiór rzeczywistości, np. słyszy głosy. Do tej pory nie wyjaśniono jednoznacznie, co jest jej przyczyną. Naukowcy uważają, że mogą być to czynniki genetyczne, środowiskowe, cywilizacyjne, biologiczne i społeczne. Dzięki badaniu genomu może uda się rozwiązać tę zagadkę.

#5 

Ptaki mają zmysł magnetyczny, dzięki czemu mogą pokonywać dalekie dystanse podczas corocznych migracji

Naukowcy badali odpowiedź EEG wywołaną przez zmiany kierunku stałego pola magnetycznego (w ten sposób „naśladowano" zmiany kierunku ziemskiego pola magnetycznego). Okazało się, że zmiana kierunku pola wywołuje zauważalne zmiany w rytmie alfa EEG. Badacze zaręczają, że nie jest to nieprawidłowość w działaniu aparatury, co byłoby pierwszą narzucającą się hipotezą. Nie dają nam jednak nadziei na to, że będziemy mogli podróżować bez kompasu. Nawet jeśli nasz mózg ma jakiś rodzaj magnetoreceptorów, to i tak sygnał z nich nie przedostaje się do świadomości.

 #6

Zatrważające są badania dotyczące FOMO

W 2018 roku opublikowano w Polsce pierwsze badanie dotyczące zjawiska FOMO. Okazuje się, że spośród około 26,9 mln osób używających internetu w naszym kraju aż 16 procent powyżej 15. roku życia doświadcza syndromów FOMO, a aż 65 procent należy do grupy średnio „sfomowanej". Blisko 4 miliony ludzi lęka się utraty dostępu do Internetu i do informacji.

FOMO doświadczają zarówno kobiety jak i mężczyźni, mieszkańcy małych miejscowości jak i mieszkańcy metropolii. Najsilniej "sfomowane" są osoby w grupie wiekowej 15 – 24 lata, średnio "sfomowane" są w grupie wiekowej 25 – 44 lata, a najsłabiej w wieku 45 – 55 lat.

Czy coś z tych faktów jest dla Was nowe? Co zaciekawiło Was najbardziej?