Dziwny jest ten świat, czyli Przypał i jego gatunki

Podczas czytania książki „Mów szeptem”, którą niedawno zrecenzowałam, naszła mnie pewna refleksja. Główny bohater Witek, o którym już wspominałam, był tak bardzo inny od reszty rówieśników. Ale czy inny znaczy gorszy? Każdy z nas ma w sobie coś, co go wyróżnia od reszty.

Witek Malczyk miał doskonałą pamięć. Jak to sam powiedział, nic nie zapominał. Potrafił w pamięci wykonywać skomplikowane obliczenia matematyczne i osiągał wysokie, ponadprzeciętne wyniki w testach na inteligencję. Był również synestetykiem  — niektóre wrażenia zmysłowe u niego się łączyły, co znaczy, że widział więcej od innych. Nadmiar bodźców powodował, że czasami zachowywał się sprzecznie z normami. Potrafił zatkać uszy, gdy mówił do niego nauczyciel, czy wybiec z klasy w trakcie lekcji. Stąd jego przezwisko — Przypał. Inni tylko to w nim zauważali — jest Przypałem i zawsze zachowuje się dziwnie, niestosownie do okoliczności. Ale jaki był naprawdę? Nikt tego nie wiedział, bo nikt nie chciał go bliżej poznać. 

"Oceniają mnie, choć nic o mnie nie wiedzą. To dlatego jestem sam." - jak zauważył pewien klasyk, czyli Shrek już parę ładnych lat temu.

Rozejrzyjmy się — ile jest w naszym środowisku takich Przypałów? Znajdzie się taki przykład, pewnie nie jeden. Dla ułatwienia spróbuję rozróżnić kilka ich gatunków. Może sam jesteś jednym z nich?

Przypał Niepospolity

Zazwyczaj unika większych grup ludzi, bo lepiej czuje się tylko we własnym towarzystwie. Czasami nawet przyznaje, że się ich boi. Można go łatwo rozpoznać po tym, że zwykle siada sam na wykładach, czy woli siedzieć w czterech ścianach zamiast wyjść ze znajomymi na imprezę. Typowy samotnik.

Przypał Pospolity

Zgadza się na wszystko i bardzo łatwo go wykorzystać, wystarczy poprosić o notatki z wykładów, czy inną drobną przysługę, na pewno się zgodzi. Nie odmówi też, gdy zostanie zaproszony na imprezę, nawet gdy to będzie ostatnim, na co ma ochotę. Czasami też daje się naciągnąć na piwo albo coś do jedzenia. Wynika to głównie z jego braku asertywności i chęci uszczęśliwiania wszystkich dookoła oprócz siebie.

Antyprzypał

Trzyma się zasad, co jednoznacznie pozwala uznać go za normalnego. Przykładowo na imprezie zawsze wypije odpowiednią ilość alkoholu, ani za dużo ani za mało — nigdy nie wraca  z niej o własnych siłach. Jest miły i życzliwy dla innych osób — otacza się mnóstwem ludzi, których kiedy trzeba potrafi obgadać, ale tylko, gdy myśli, że się o tym nie dowiedzą.

Oczywiście ten podział zrobiłam tylko po to, by Wam uświadomić jak bardzo lubimy przypinać ludziom łatki. Ktoś, kto na początku wydaje się być miły i godny zaufania, nie zawsze po pewnym czasie się taki okazuje. I przeciwnie — osoba, która jest zamknięta w sobie i sprawia wrażenie raczej nietowarzyskiej i niechętnej do kontaktu, może okazać się dobrym przyjacielem. Sama wielokrotnie się o tym przekonałam. Chociażby poznając ludzi na studiach. Gdy kogoś poznajemy, staramy się wyrobić sobie zdanie na jego temat. Czasami dobre pierwsze wrażenie… to jedyna pozytywna rzecz, którą zauważam u części osób. 
         Bardzo łatwo przychodzi nam ocenianie innych po pozorach. Tych, których zachowania nie rozumiemy, najlepiej określić mianem dziwnych i nie zastanawiać się, dlaczego postępują tak, a nie inaczej. Nie zdajemy sobie sprawy, że ten Przypał może być jeszcze bardziej wrażliwy od nas. Może kiedyś ktoś go kiedyś zranił i teraz zachowuje dystans. Nigdy nie widzimy całej historii człowieka, tylko jej mały fragment, a i to dość subiektywnie.

Może nawet sam jesteś tym Przypałem. Ty czy ja. Jaki stąd wniosek? Nie możemy nikogo oceniać, dopóki nie poznamy go lepiej. Tylko będąc na czyimś miejscu wiemy jakie doświadczenia go ukształtowały i przez co przechodził. A że nie będzie nam dane doświadczyć tego samego — nie oceniajmy nikogo z góry. Bo taki Przypał wcale nie musi być kimś gorszym. Często taki człowiek ma dobre serce i jest bardzo kruchy, niewiele wystarczy, by go zranić.

Czasami zadaję sobie pytanie — dokąd zmierza ten świat, jeśli tacy ludzie są odrzucani przez społeczeństwo? Co to za świat, w którym bycie "normalnym" coraz rzadziej równoznaczne jest z postępowaniem dobrze? Zostawiam Was samych z tym pytaniem. A na koniec jeszcze piosenka, która kojarzy mi się z Witkiem. Często, gdy był zdenerwowany lub nie wiedział, co powiedzieć recytował wiersze bądź teksty piosenek. To właśnie jedna z nich. Od kiedy skończyłam czytać książkę, ciągle siedzi mi w głowie 😊

Piosenka została napisana w 1977 roku, ale przekaz jest ponadczasowy. Osobiście jestem pełna podziwu, że można zawrzeć tyle emocji w jednej piosence. Sam tekst może być też interpretowany na różne sposoby.

„Krzyczą wystawy, nazwy sklepów

W ulicach nagle rozkręconych

Tak łatwo minąć się w pośpiechu

I nie wiem, w którą pójdę stronę”

Nie mijamy się w pośpiechu. Rozejrzyjmy się i otwórzmy na ludzi. Może ktoś w tym tłumie czeka właśnie na Ciebie? A przede wszystkim — nie oceniajmy zbyt szybko, bo przez to właśnie tyle ludzi jest samotnych. Przypał wcale nie musi być Przypałem — może właśnie jest to ktoś, z kim warto się zaprzyjaźnić, zamiast przyzwalać na to, by reszta go wyśmiewała?

I jeszcze optymistyczny akcent na koniec. Uśmiechajmy się do siebie — uśmiech zawsze wraca i ma wielką moc😊Nawet nie zdajemy sobie sprawy, jak to ułatwia relacje międzyludzkie. Twój jeden uśmiech może poprawić komuś dzień.